Er is veel verwarring als het gaat om de termen ‘merk’ en ‘logo’. Is het nou hetzelfde of is er een verschil? Maar, vooral de vraag of het voor jou als merk eigenaar, ontwerper, marketinggoeroe of communicatiestrateeg eigenlijk wel belangrijk is om hier een verschil in te maken. ‘Who cares’ zou je bijna denken… nou, je doelgroep ‘cares’! Ook al weten ze het niet, in ons onderbewuste speelt dit een grote rol. En in dat onderbewuste maken we keuzes die van belang zijn voor het succes in jouw markt, ongeacht of je geld verdient of sociaal impact wil maken.
Om die verwarring weg te nemen, zet ik enkele belangrijke princiepen op een rij. Natuurlijk komt er veel meer bij kijken, maar met deze 5 elementen, maak je straks een duidelijk verschil tussen het ontwerpen van een merk of het ontwerpen van een logo.
Om het verschil beeldend te maken, kun je denken aan een ijsberg. Wat we zien steekt boven water uit, maar wat onder water zit is veel groter. Dat deel wat zichtbaar is, kun je vergelijken met het logo. De gehele ijsberg staat dan voor het merk.
Merk
Een merk. Het klinkt gelijk heel erg groot, maar eigenlijk is dat niet zo. Het princiepen van een merk is al eeuwen oud. Een bekend voorbeeld is het markeren van vee door boeren met een teken. Zo konden andere boeren zien dat het om jouw vee ging. Zo’n ‘brandmerk’ was dus bepalend en werd steeds meer ingezet, niet alleen op vee. Met zo’n teken laten dus zien dat het dier, product of zelfs dienst ergens bij hoort. Maar ja… dat zouden we nu een logo kunnen noemen!
Een merk is meer dan een visueel teken. Het is een gevoel dat leeft bij de doelgroep, gebaseerd op een serie factoren die je ontwikkelt rondom een dienst of product. Om een merk te omschrijven, zou je kunnen denken aan een therm als ‘reputatie’. Het is dus niet wat jij als eigenaar vindt, maar wat anderen ervaren bij jouw product of dienst.
Wij, mensen met behoeften en wensen, zijn in staat verder te kijken dan alleen onze directe omgeving. Dat maakt het voor bedrijven en organisaties steeds lastiger om zichtbaar te zijn. We zien dan ook een groei in de behoefte aan persoonlijke verbinding tussen wat jij als ondernemer te bieden hebt en wat jouw doelgroep van je verwacht. We moeten dus merken maken die een connectie maken. Bereikbaar, begrijpelijk, persoonlijk en relevant. Dat maakt het ontwerpen van een merk aan de ene kant complex, maar aan de andere kant veel bereikbaarder.
Om je merk te kunnen ontwerpen, werk je eerst aan een merkstrategie. Hierin doorloop je een traject waarin je onderzoek doet en vragen beantwoord worden. Met het resultaat krijg je een scherp beeld van jouw merk en kun je deze inzetten voor je communicatie, marketing en visualisatie. Om je een idee te geven van de factoren die een rol spelen bij het ontwerpen van een merk, heb ik er vijf voor je op een rij gezet:
1. Doelgroep
Je doelgroep is een specifieke groep mensen in een bepaalde markt of branche. De doelgroep bepaalt of je merk slaagt of niet. Klinkt gek, maar zonder die doelgroep is je merk nergens. Bedien jij je doelgroep goed, dan zullen ze zich verbonden voelen met jouw merk. Onderzoek jouw ideale doelgroep op basis van je product of dienst. Maak de doelgroep niet te breed, want dat is alleen maar verwarrend. Niet iedereen behoort tot jouw doelgroep, al wordt dat wel veel gedacht.
2. Identiteit
De identiteit van jouw merk bepaalt waar je voor staat en hoe jouw doelgroep zich in het merk herkent. Je zou het ‘imago’ kunnen noemen. Service en kwaliteit speelt daarbij vaak een grote rol, maar ook het toekomstbeeld, innovatie, productieprocessen of de manier waarop je omgaat met wetten en regelgeving. In ons onderbewuste zijn we daar dagelijks mee bezig. Luister en begrijp je doelgroep en je merk zal ook sneller begrepen worden. Dit betekent overigens niet dat je merk de wensen van je gekozen doelgroep moet volgen. In zo’n geval is het raadzaam om je gekozen doelgroep nog eens goed te onderzoeken of eventueel aan te scherpen.
3. Waarde
Waarde is de mate waarin jouw merk beloftes maakt, service verleent en de manier waarop je communiceert. Die ‘merkwaarde’ wordt door jouw doelgroep gegeven en bepaald daarmee de plaats binnen de markt. Iets dat kwalitatief niet als beste in de markt wordt gezien, kan nog steeds een hogere waarde krijgen van doelgroep ten opzichte van een ander merk. Daarbij speelt de identiteit (imago) een erg grote rol. Zo is Harley Davidson zeker niet de beste motor op de markt, toch is het merk iconisch als je denkt aan een motor. Dat komt omdat de identiteit hoger gewaardeerd wordt dan de kwaliteit.
4. Prijs
Met ‘prijs’ bedoelen we de balans in waardering van je merk door jouw doelgroep, op basis van kwaliteit, service, betrouwbaarheid, etc. Deze en andere factoren bepalen welke prijs bij je merk past. Zo kan een duurzaam geproduceerd merk een prijsverschil hebben met niet-duurzaam geproduceerde merken. We denken ook vaak aan ’te duur’ of ’te goedkoop’ en dat is niet heel gek. Maar, als een doelgroep iets ’te duur’ vindt, dan krijgt je merk eigenlijk een lagere waardering. Zo is ’te goedkoop’ ook niet altijd goed voor je merk. Overigens kun je de prijs te hoog of laag vinden waardoor je niet overgaat tot aanschaf. In zo’n geval behoor je eigenlijk niet tot de doelgroep.
5. Visueel
Met ‘visueel’ bedoelen we zaken als ‘look and feel’ en ’tone of voice’. Thermen die je vast al eens hebt gehoord en beschrijven hoe de doelgroep jouw merk ervaart. Het zorgt ervoor dat de doelgroep zich met jouw merk kan identificeren. Hoe meer de visuele herkenbaarheid klopt bij het merk, des te sneller je herkend wordt.
Logo
Een logo is de visuele herkenning van het merk. Zoals eerder uitgelegd is een logo eigenlijk te vergelijken met een brandmerk. Zo’n logo laat zien dat het product, de dienst of zelfs een gevoel hoort bij een merk. Het is daarom van groot belang dat het logo passend binnen de randvoorwaarden van je merk ontworpen wordt. Zomaar een mooi logo uitzoeken is dus niet echt slim. Zoals bij ‘Merk‘ al beschreven is, wil je dat jouw doelgroep zich aangetrokken voelt tot je merk. Het logo, als belangrijk visueel onderdeel, is dus van groot belang voor dat effect.
Bij het (laten) ontwerpen van een goed logo zijn er veel factoren die een doorslaggevende rol spelen. Een grafisch ontwerper weet waar op gelet moet worden om dit zo goed mogelijk te benaderen. Ik zet de meest vooromende factoren voor je op een rij waar een logo aan moet voldoen:
1. Relevant
Een logo krijgt, na de ontwikkeling van je merk, een duidelijke visuele stijl. De vorm en kleur zijn relevant voor je doelgroep en vertegenwoordigen waar je als merk voor staat.
2. Uniek
De vorm en kleur maken het logo uniek. Dat is nodig om het merk te onderscheiden van andere merken binnen jouw branche. Hierdoor wordt je merk sneller herkend als een logo dat lijkt op andere merken.
3. Eenvoudig
Niet te verwarren met simpel. Eenvoud in het logo ontwerp maakt de herkenbaarheid veel hoger dan een complex logo. Hoe eenvoudiger de vorm en kleurgebruik, des te hoger het effect op je doelgroep.
4. Memorabel
Memorabel, ofwel: makkelijk te onthouden. Een makkelijk te onthouden logo blijft langer in ons geheugen. Een eenvoudige vorm, een slimme kleurstelling en een makkelijk te onthouden naam vormen samen de memorabel logo.
5. Tijdloos
Een goed logo ontwerp moet tijdloos zijn en niet gebaseerd op trends. Dit is misschien één van de meest lastige aspecten van een goed logo. Omdat het merk een lange tijd mee moet, zal ook de visuele stijl lang mee moeten. Een trend is tijdelijk en veranderlijk.
Wat is de beste aanpak?
Er zijn genoeg redenen te bedenken waarom je best met een logo kunt starten. Bijvoorbeeld als jouw merk niet als doel heeft te groeien, van tijdelijke aard is of geen marktwerking kent. Denk dan aan een logo voor een voetbaltoernooi, een lokale braderie of een bobbyclub… al zijn dat net zo goed merken die wellicht in de toekomst een groter publiek willen aanspreken.
Veel ondernemers denken dat Merkontwikkeling niet meteen van belang is voor de onderneming. ‘Eerst maar geld verdienen voordat we met visualisatie beginnen’ hoor je dan vaak. En dat is niet onbegrijpelijk. Zo’n merktraject kost geld en tijd of het is niet meegenomen in de financiering. Goed dus om daar dus wel vooraf rekening mee te houden.
Oke, ik wil aan de slag. Wat nu?
Als er bij jou een communicatieadviseur rondwandelt, tackle deze specialist dan voor het maken van een plan. Zij kunnen je goed uitleggen wat er bij komt kijken en hebben ervaring met merkontwikeling, communicatiestrategie en factoren die een rol spelen op de lange termijn.
Sta je er alleen voor, zoals veel (startende) ondernemers, dan gaat Carlo je van A to Z begeleiden. Speciaal voor ondernemers zoals jij is een maatwerktraject ontwikkeld, opgebouwd uit praktijkgerichte Merksessies. Zo is de verbintenis met jouw eigen merk het grootst.
Het zelf mee ontwikkelen van jouw merk raad ik ten zeerste aan. Zo heb je zelf de regie, begrijp je de waarde van je eigen merk en kun je makkelijker derden aansturen voor de implementatie en uitrollen van het merk.
Laten we een afspraak maken
Wil je aan de slag met jouw merk? Laat het mij dan weten. Een kennismaking kan zorgen voor meer inzicht en een plan van aanpak. Het kost slechts een uurtje van je tijd en een kop koffie.
Geef een reactie